Sử gia Lu-ca kiêm bác sĩ là trước giả sách phúc âm thứ ba trong Thánh Kinh Tân ước. Người tiếp nhận phúc âm nầy là Thê-ô-phi-lơ, một nhà quý phái của nền văn hóa La-Hy vào  đầu thế kỷ thứ nhất sau công nguyên. Ông Lu-ca muốn giới thiệu Chúa Cứu Thế Giề-xu là một Con Người đạo đức, lý tưởng, hoàn hảo cho xã hội La-Hy đương thời. Tính cách của Chúa vượt trổi trên mọi người hoàn hảo nhất của xã hội đó. Chương 18 và 19 trong phúc âm của mình, Lu-ca giới thiệu hai người nhà giàu-một là viên quan trẻ tuổi giàu có và một là thủ trưởng ngành thuế vụ, trên tuổi tráng niên mà cũng rất giàu-để cuối cùng ông minh họa và giới thiệu một nhà Quý Tộc thượng hạng, là Giề-xu Cơ-rít-tô, Đấng Cứu thế siêu việt. Hai câu chuyện ngắn ngủi về hai người nhà giàu để lại ấn tượng cho tấm lòng chúng ta những suy gẫm về lời cảnh báo nghiêm trọng và lời an ủi đích thực.

“Có một viên quan hỏi Đức Chúa Giề-xu: ‘Thưa Thầy thiện lành, tôi phải làm gì để được hưởng sự sống đời đời?’ Ngài đáp: ‘Tại sao ngươi gọi Ta là thiện lành? Chẳng có ai là thiện lành cả, trừ một mình Đức Chúa Trời. Hẳn ngươi biết các điều răn nầy: “Chớ ngoại tình, chớ giết người, chớ trộm cắp, chớ làm chứng dối, hãy hiếu kính cha mẹ ngươi.”’ Anh ấy thưa: ‘Tôi đã giữ các điều ấy từ thời niên thiếu.’ Khi Đức Chúa Giề-xu nghe điều ấy thì Ngài phán: ‘Ngươi còn thiếu một điều: Hãy bán tất cả những gì ngươi có và phân phát cho người nghèo thì ngươi sẽ có kho báu ở trên trời, rồi hãy đến theo Ta’” (Lu ca 18:18-22).

Anh đại gia nầy không ưa làm việc từ thiện mà cố sức ôm lấy khối tiền của mình. Anh không thiếu thốn một thứ gì, nhưng tấm lòng nặng nề của anh thúc đẩy anh đi đây đó tìm kiếm Chúa. Ý tưởng đầu tiên của anh cũng giống như mọi người mới gặp Chúa là hỏi “tôi phải làm gì?” Lúc nào con người cũng nghĩ mình phải làm gì để được cứu, để được vào thiên đường. Họ không hề biết ân cứu rỗi miễn phí của Chúa. Người chưa biết Chúa hay tín đồ nông cạn cũng luôn nghĩ đến việc gì họ phải làm để Chúa hài lòng. Viên quan chức nầy ba hoa, khoác lác về quá trình giữ giới luật trong đạo của mình. Chúa Giề-xu không tin sự thực hành đạo thành công của anh nên Ngài trắc nghiệm anh: “Hãy bán tất cả những gì ngươi có và phân phát cho người nghèo thì ngươi sẽ có kho báu ở trên trời, rồi hãy đến theo Ta”. Phản ứng của viên quan khi bị Chúa điểm trúng tử huyệt hồn mình được ông Mác, là một trước giả Thánh Kinh khác miêu tả rất tài tình như sau: “Nghe vậy, anh sa sầm nét mặt, rồi buồn bã bỏ đi, vì anh ta có quá nhiều của cải” (Mác 10:22).

Theo lời tự làm chứng, chúng ta biết viên quan trẻ không sống sa đọa, hay ham mến lạc thú thế gian, nhưng là người bề ngoài, cân đo quyền lợi anh trong thế gian và cõi vĩnh hằng. Tánh ham tiềm khiến anh xa cách Chúa Giề-xu, và phải ở bên ngoài vương quốc của Ngài. Anh tiêu biểu cho những người nhà giàu hư mất đời đời xa cách sự hiện diện của Chúa. Anh cũng đại diện hạng loại Cơ-rít nhân đại gia ngày nay, mệt mỏi vì gánh nặng tiền bạc. Có một Cơ-rít nhân đại gia than phiền với tôi về cực hình mà anh chịu mỗi ngày là phải đếm tiền lẻ quá nhiều vào buổi tối. Hỡi các bạn là đại gia trẻ tuổi thành công ngày nay, hãy nghe lời khuyên mạnh mẽ của sứ đồ Phao lô: “Hãy khuyên bảo những người giàu ở thế gian nầy đừng kiêu ngạo và đừng đặt hy vọng vào của cải không chắc chắn, nhưng hãy đặt hy vọng nơi Đức Chúa Trời, là Đấng mỗi ngày ban mọi vật một cách dư dật để chúng ta vui hưởng.  Họ phải làm việc thiện, làm nhiều việc phước đức, có lòng rộng rãi, sẵn sàng chia sẻ; như vậy, họ tích lũy cho tương lai mình một nền tảng vững bền để nắm chắc sự sống thật”. Khi nghe nói đến sự dâng hiến cho Chúa, sự làm việc từ thiện, các bạn có giống như viên quan trẻ tuổi giàu có nầy là “sa sầm nét mặt, rồi buồn bã bỏ đi” chăng?

Khi viết phúc âm của mình, ông Lu-ca có dụng ý đưa câu chuyện của Xa-chê, thủ trưởng cơ quan thuế vụ, đứng ngay sau câu chuyện của vị quan trẻ tuổi giàu có nầy. Xa chê cư ngụ thành Giê-ri-cô, thuộc vùng phụ cận của Giê-ru-sa-lem. Xa chê có dáng người nhỏ bé và lùn. Vị quan chức lớn tuổi nầy cũng rất giàu có, nhưng Đức Chúa Trời thúc đẩy ông muốn nhìn xem Chúa Giề-xu, nên ông chạy trước quần chúng theo chân Chúa Giề-xu, leo lên cây, bất chấp chuyện gì xảy ra, miễn sao ông có thể thấy Chúa mới thỏa lòng. Vì lòng Xa chê khát khao nhìn thấy Chúa Giề-xu, nên Ngài đã đến nhà ông, vượt ngoài sức tưởng tượng của ông. Không như đối với viên quan trẻ tuổi giàu có trước đây, Chúa không nói gì về tiền bạc và phẩm hạnh của Xa chê. Trước hiện diện của Chúa, Xa chê tự nguyện thưa: “Lạy Chúa, nầy, tôi lấy phân nửa tài sản của tôi mà cho người nghèo; nếu có làm thiệt hại ai bất kỳ việc gì, tôi sẽ đền gấp tư” (Lu ca 19:8). Đó là chứng cớ của sự cứu rỗi chắc chắn, là sự ứng nghiệm của lời Chúa phán: “Điều loài người không làm được thì Đức Chúa Trời làm được”. Loài người không thể tự mình bẻ gông cùm nô lệ tiền tài-vị quan trẻ tuổi là một minh chứng.  Qua cuộc đời của Xa chê, chúng ta thấy Đức Chúa Trời có thể hành động trong con người khiến họ từ bỏ tiền tài một cách dễ dàng.

Tiền bạc đã nô dịch hóa đa số quần chúng. Người ta không đủ khả năng bán mọi sự để nhẹ nhàng theo Chúa như vị quan trẻ tuổi, vì người ta chưa chạm được Chúa. Nhưng quyền năng của Chúa Cứu thế hành động trong ông Xa chê đến nỗi ông tự nguyện và vui vẻ bán nửa gia tài mà phân phát cho dân nghèo. Trong nửa gia tài còn lại, ông còn phải bồi hoàn những ai mà ông đã lạm thu thuế trước đây.

Của cải đời nầy không chắc chắc với chúng ta. Có thể Chúa đang cho phép bạn nắm giữ một tài sản nào đó, khá nhớ rằng tiền bạc có thể qua đi nhanh chóng như bèo giạt mây trôi. Dấu hiệu của người gặp Chúa là buông bỏ tiền bạc, được thoát khỏi gông cùm của thần tài. Dấu hiệu của người tin Chúa đắc thắng là ưa làm việc thiện từ nguồn thu nhập của mình dù nhiều hay ít.

Các bạn còn làm nô lệ, còn làm thủ kho cho thần tài hay không? Thánh Kinh chép lời Chúa: “Các con không thể vừa phục vụ Đức Chúa Trời lại vừa phục vụ tiền tài nữa” (Ma-thi-ơ 6:24). Người nhà giàu thứ nhất hầu việc tiền tài, còn Xa-chê hầu việc Đức Chúa Trời. Các bạn muốn theo gương mẫu nào?

Minh Khải