Mi-ri-am và Mi-canh được Đức Thánh Linh đặt đối ứng với nhau trong Kinh thánh để diễn tả thái độ tư tưởng của hai gia tộc tiếp sau hai biến cố vĩ đại của lịch sử dân Đức Chúa Trời. Mi-ri-am phát biểu tốt sau khi cuộc giải phóng thành công đem cả một dân tộc ra khỏi nhà nô-lệ tại Ai-cập. Mi- canh biểu lộ tấm lòng và thái độ trịch thượng của một gia tộc hoàng gia sau khi dân Chúa chiếm được Jerusalem và rước rương chứng cớ của Chúa về thành thánh thành công.
1- Mi-ri-am:
Nhiều bức tranh vẻ hình bà Mi-ri-am như một phụ nữ ở độ tuổi 45, hay 50 là sai lầm. Vì khi ra mắt vua Pha-ra-ôn, thì Kinh thánh chép, “khi hai người tâu cùng Pha-ra-ôn, thì Môi-se tuổi đã được tám mươi còn A-rôn tám mươi ba” (Xuất 7:7). Nếu A-rôn 83, thì bà chị Mi-ri-am phải 85 hay 86 tuổi mới đúng.
Một lão bà 86 còn có thể làm ca sĩ, và là người hướng dẫn đoàn ca công phụ nữ đánh trống cơm nhày múa ngợi khen Chúa. Một cụ bà tuổi 86 mà nhảy múa được sao?
Lịch sử kể lại chuyện một nữ hoàng xứ Scotland, đã lột vương miện trong giờ thờ phượng Chúa trong giáo đường giao hội Cải Chánh, vì bà nhìn nhận sự thấp hèn của mình trước mặt Đấng oai nghiêm vĩ đại đang ngự trên ngôi cao sang, mà hết cả quyền lực vinh quang của vương quốc bà chư đáng làm một bệ chân của Ngài.
Đó là lí đo, dù ở tuổi U 90, Mi-ri-am cũng cố gắng nhảy múa, ca hát và hướng dẫn cả một ca đoàn phụ nữ chúc tụng Chúa theo bài ca mà Môi se xuất khẩu thành thơ ngày sau khi dân Israel lên bờ bên kia của Biển Đỏ xong xuôi. Theo tôi nhảy múa khác với khiêu vũ.
Dân Âu Mỹ, dù ở tuổi 80 vẫn có thể có người, có từng cặp nam nữ khiêu vũ rất đẹp mắt. Nhưng ở đây là nhảy múa vui mừng trong lễ hội.
“Nữ tiên tri Mi-ri-am, là chị của A-rôn, tay cầm trống cơm, các đàn bà đều đi ra theo người, cầm trống cơm và múa. Mi-ri-am đáp lại rằng: Hãy ca tụng Đức Giê-hô-va, vì Ngài rất vinh hiển oai nghiêm; Ngài đã liệng xuống biển ngựa và người cỡi ngựa” (Xuất 15)..
Nếu trong cộng đồng dân Chúa ngày nay có nhiều Bà Chị U 90 như vậy, hạ mình, còn đầu tàu ca hát và nhảy múa để chúc tạ Chúa, giáo hội sẽ phát triển vững mạnh.
2- Mi-Canh;
Đây là công nương của hoàng đế đầu tiên là Sau-lơ, là người yêu, là vợ chính thức, và là hoàng hậu đệ nhất của vua David.
Đa vít lên ngôi tại Jerusalem tuổi 37, và tuổi của Mi canh cũng phải 35, 36 chớ không thể nhỏ hơn.
Trong khi David là bậc đế vương, đã cỡi bỏ vương bào, khoác ê-phót như một thầy tế lễ tầm thường, đã nhảy múa trước cái rương giao ước của Chúa, với chủ tâm hạ mình xuốngvà tôn vinh Chúa là Đấng đã nhấc ông từ bụi đất lên ngôi vua. Đối với dân chúng ông tỏ mình là vua, nhưng đối trước mặt Chúa ông coi mình như một đầy tớ hèn mạt, tầm thường.
Kinh thánh chép, “Nhưng khi rương của Đức Giê-hô-va vào thành Đa-vít, thì Mi-canh, con gái của Sau-lơ, dòm ngang qua cửa sổ, thấy Đa-vít múa nhảy trước mặt Đức Giê-hô-va, thì trong lòng khinh bỉ người” (2 Sa. 6:16).
Với tấm lòng hồ hỡi, phấn khởi khi rước được cái rương vào vị trí ông dự định thành công. Ông mặc lại vương bào, giơ tay lên chúc phước cho toàn dân, và tặng cho mỗi người dự lễ một ổ bánh, một miếng thịt và một bánh nho. Ông vội vàng về nhà để chúc phước cho vợ con, thì ngạc nhiên cho ông biết dường nào khi “Mi-canh, con gái của Sau-lơ, đến đón người, mà nói rằng: Hôm nay vua Y-sơ-ra-ên được vinh hiển thay, mà ở trần trước mặt các con đòi của tôi tớ vua, làm như một kẻ không ra gì vậy! 21 Đa-vít đáp với Mi-canh rằng: Ấy tại trước mặt Đức Giê-hô-va, là Đấng đã chọn lấy ta làm hơn cha nàng và cả nhà người, lập ta làm vua chúa Y-sơ-ra-ên, là dân của Đức Giê-hô-va; phải, trước mặt Đức Giê-hô-va, ta có hát múa. Ta sẽ hạ mình xuống nhiều hơn nữa, tự xem mình là hèn mạt; dầu vậy, những con đòi nàng nói đó lại sẽ tôn kính ta. Vì vậy, Mi-canh, con gái Sau-lơ, không sanh con cho đến ngày nàng thác” (2 Sa. 6:16, 20-23).
Lời phát biểu với ý khinh dể của Mi-canh đối với vua David đã phản ảnh tâm trạng và động cơ trong lòng vua Sau-lơ, khi ông cực chẳng đã phải thú nhận tội lỗi mình với Sa-mu-ên mà thôi, chớ không hề biết hạ mình xuống trước mặt Chúa là Đấng lập ông lên ngôi vua. Ông nói, “Nhưng dân chúng có chọn trong của cướp, chiên và bò, là vật tốt nhứt về của đáng tận diệt, đặng dâng cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời CỦA ÔNG tại Ghinh-ganh. Tôi có phạm tội. Tôi đã can phạm mạng lịnh Đức Giê-hô-va và lời của ông. Tôi sợ dân chúng, nên nghe theo tiếng của họ. Bây giờ, xin ông hãy tha tội tôi, trở lại cùng tôi, thì tôi sẽ sấp mình xuống trước mặt Đức Giê-hô-va” (1 Sa. 15: 21, 24-25).
Sau lơ và Mi canh, cha nào con nấy, không thật sự tôn kính Chúa, chỉ dựa vào Ngài như vị Thần hộ mạng mà thôi, cha con đều tìm vinh quang cho mình.
Tóm lại Mi-ri-am dù cao tuổi nhưng hạ mình xuống, nhảy múa tôn vinh Chúa, còn Mi-ri-am còn trẻ, vừa không nhảy múa tôn vinh Chúa, lại khinh bỉ chồng mình và phát biểu những lời ngu dại.
Tác giả sách 2 Sa-mu-ên, có lẽ là Xa-bút, con trai tiên tri Na-than (1 Các vua 4:5) đã nhận xét và kết luận câu chuyện đối đáp giữa hai vợ chồng vua Đa vít và Mi- canh rằng: “Vì vậy, Mi-canh, con gái Sau-lơ, không sanh con cho đến ngày nàng thác”- Đó là sự phán xét của Đức Chúa Trời trên Mi-canh trong 35 năm sau đó, cho đến ngày nàng chết.
Hodos, 2021