-- 1 Các Vua 15:6-7 chép, “Và có chiến tranh giữa Rô-bô-am và Giê-rô-bô-am trong tất cả những ngày của cuộc đời của vua. Bây giờ phần còn lại của công vụ của A-bi-giam và tất cả mọi điều người đã làm, há chúng chẳng được viết trong Sách Sử-ký của các Vua Giu-đa hay sao? Và có chiến tranh giữa A-bi-giam và Giê-rô-bô-am”. Bắc quốc Israel do Giê rô bô am cai trị, Nam quốc Giu đa do Rô bô am trị vì. Họ cùng là dân của Chúa, thờ phượng một Đức Chúa Trời, nhưng lại đánh nhau suốt thời gian cai trị của Rô bô am, của A bi giam, con trai, và suốt thời trị vì của Asa, cháu nội của Rô bô am. Lịch sử đánh nhau đó được lặp lại trong lịch sử các hội thánh Tân ước sau cuộc Cải Chánh năm 1517. Chiến tranh tôn giáo giữa mẫu hội và anh em Cải chánh đã kéo dài khoảng 30 năm, và thái độ và lòng  hận thù của của cả hai vẫn còn đến ngày nay. Trong các hệ phái của Cải chánh Tin lành cũng có nội chiến không ngớt, thậm chí trong các hội thánh tự xưng mình là hội thánh khôi phục, hội thánh Philadenphia, tình yêu thương anh em, cũng có nội chiến rất tồi tệ. Khoảng 200 năm trước trong hội thánh Anh em ở thị trấn Plymouth, Anh quốc, xuất hiện một số nhà lãnh đạo trưởng thành thuộc linh nổi bật, nhưng cũng có nội chiến và làm hội thánh Anh em Tây phương ấy chia rẽ đến ngày nay Mục tử J. N. Darby, từ Anh quốc giáo đến cùng anh em hơi trễ. Nhưng ông là một người sống độc thân suốt đời, có ân tứ lớn. Một mình ông dịch ra 5,6 bản dịch Kinh thánh một số ngôn ngữ mấy nước khác nhau như Anh, Đức, Ý…Sau 2 thế kỉ mà bộ chú thích Kinh thánh của ông cũng lấy làm khó hiểu với chúng ta ngày nay. Ông đố kị với một anh em khác là Benjamin. W. Newton, là một học giả giải kinh rất lớn. Sau khi vợ Newton chết, Darby để ra hai năm tàn phá công việc của Newton và hội thánh Plymouth mà Newton đã lập trước ở Plymouth. Cho nên anh A. N. Groves là người tiền phong đi trước nhất trong sự khôi phục tại Anh quốc, đã chán nản và ra đi truyền giáo ở Irak và sau đó ở Ấn độ để lập các hội chúng anh em ở đó.Do đó người ta gọi ông là “sứ đồ Tình thương” Sau khi Groves và Newton ra đi rồi, Darby trở thành nhà lãnh đạo không ai tranh chấp được, nhưng về sau George Muller đã gạch bỏ Darby khỏi hội thánh anh em khác nữa mà ông cai quản. Do Chúa chọn lựa, nên trong 12 chương đầu của sách Công Vụ, Phi e rơ gần như là người lãnh đạo các hội thánh người Do thái. Chúa chết năm 30 SC, và hội thánh Tân ước cũng được khai sinh vào năm ấy, nhưng đến năm 50, khi các hội thánh nhóm giáo hội nghị lần thứ nhất ở Jerusalem, Gia cơ, em của Chúa, tin Chúa sau các sứ đồ, lại lên ngồi ghế chủ tịch.Phải chăng khi thấy tinh thần đố kị của Gia cơ, nên Phi e rơ và vợ đã đi Yrak để truyền giáo? Một số nhà giải kinh tin rằng Gia cơ đã thanh trừng Phi e rơ. Tôi vẫn thấy nội chiến trong các hệ phái tại Việt nam hiện nay và trong hội thánh khôi phục Phi la đen phi Đông phương, tại các nước và tại Việt Nam nói riêng cũng vậy. MK.15/7/2020.